Առանց քիզ ի՞նչ կ'օնիմ սօյբաթն ու սազըն.
Ձեռնէմէս վիր կ'օծիմ չանգիրըն մէմէկ.
Չունքի ուշք ու միտքըս իրար շաղեցիր`
Փահմէս կու հիռացնիմ հանգիրըն մէմէկ:
Մէ դուգունըն էրկու դաղին ի՞նչ անէ,
Մէ նօքարըն էրկու աղին ի՞նչ անէ,
Մէ բաղմանչին էրկու բաղին ի՞նչ անէ,
Փէյվանդ գ'ուզէ թազա տընգիրըն մէմէկ:
Ղուրթ ին ասի փիր-ուստաքար-դադիրըն.
«Բաղ շինեցի, վարդըն քաղից վադիրըն».
Ջափէն յիս քաշեցի, սափէն` եադիրըն.
Ռաղիփէն էկաւ միզ էս ռանգիրըն մէմէկ:
Առանց քիզ ի՞նչ կ'օնիմ աշխարհիս մալըն.
Չիմ անի քալագըն, չիմ անի ղալըն.
Կու հագնիմ մազէղէն, կու հագնիմ շալըն.
Կ'էրթամ ու ման գուքամ վանքիրըն մէմէկ:
Բըլքամ մէ մարդ ռաստ գայ, վուր ինձ խըրատէ,
Գօ՛զալ, քու էշխէմէն սիրտըս ազատէ.
Կանց եօթըն իմաստնասիրացըն շատ է
Էս քու Սայաթ-Նովու բանքիրըն մէմէկ: |
|
Առանց քեզ ի՞նչ կանեմ զրույցն ու սազը,
Ձեռքիցս վեր կածեմ չանգերը* մեկ-մեկ,
Քանզի ուշք ու միտքս իրար շաղեցիր`
Մտքիցս կվանեմ հանգերը մեկ-մեկ:
Մի խարանը երկու խոցին ի՞նչ անի,
Մի նոքարը երկու տիրոջն ի՞նչ անի,
Մի այգեպանն երկու բաղին ի՞նչ անի,
Պատվաստ կուզեն նորատունկերը մեկ-մեկ:
Ճիշտ են ասել հին իմաստուն ծերերը.
«Բաղ շինեցի, վարդը տարան վատերը».
Զրկանքը ես տարա, բերքը` օտարը,
Խառնակչից եկան է՛ս հոգսերը մեկ-մեկ:
Առանց քեզ ի՞նչ կանեմ աշխարհի ինչքը,
Աղմուկ չեմ անի ես, կթողնեմ վեճը,
Կհագնեմ մազեղեն, կհագնեմ շալը.
Կգնամ` ման կգամ վանքերը մեկ-մեկ:
Գուցե տեսնեմ մեկին, որ ինձ խրատե,
Գո՛զալ, քո սիրուցը սիրտս ազատե.
Յոթ իմաստունների** քաշածից շատ է
Սայաթ-Նովու գլխից անցածը մեկ-մեկ: |
Արութինի (ասած) եարանա. լաւ ղափիա: |
Այս խաղը Բանաստեղծը թարգմանել է նաև թուրքերեն (կամ հակառակը?)
* չանգեր – երաժշտական գործիքներ
** Յոթ իմաստասերներ - ըստ Ն. Աղբալյանի սրանք ոչ թե հունական յոթ փիլիսոփաներն են, այլ «Պատմություն կայսերն Փոնցիանոսի... և յոթ իմաստասիրացն» գրքի իմաստուններն են, գիրք, որ շատ տարածված է եղել Բանաստեղծի ապրած դարաշրջանում: Գրքի հերոսները`«Իմաստասերները» պատմում են իրենց գլխով անցածը, ուր կանայք երևում են որպես ստոր և նենգ արարածներ: Բնագրի «բանքերը» ոչ թե խոսքեր են նշանակում, այլ ապրած, քաշած նեղություններ: Տես` Ն. Աղբալյան, Ամբողջական երկեր, Հ 2, Սայաթ-Նովայի հետ, Պեյրութ, Մատենաշար «Համազգային», 1966, էջ 99-100: |